Mưu trí và trí huệ là nhị việc hoàn toàn không giống nhau, tại sao lại tương tự?

Thông minh và trí huệ, chúng khác nhau như thế nào? Thông minh là năng lực của nhân loại, còn trí huệ là cảnh giới của tâm hồn. Kỳ thực đó là nhị phạm trù hoàn toàn không giống nhau. Trên trái đất người thông minh không phổ thông, mười người thì có một, người có trí huệ thì lại càng hãn hữu, có khi đi cả trăm dặm cũng không thấy một người nào. Trong cuộc sống sinh hoạt thông thường, người thông minh thường không thoải mái thiệt, nhưng đối với người trí huệ điều đó lại là thông thường. Người lanh lợi luôn cố gắng bảo kê ích lợi phiên bản thân. Nếu trong buôn bán, người lanh lợi sẽ đem hết lợi nhuận bỏ túi, nhưng người có trí huệ thì ngược lại, để kinh doanh được tốt, họ chấp nhận bỏ tiền túi của phiên bản thân để chấp hành công việc. Người lanh lợi biết rằng bản thân mình có thể làm cho được những gì, nhưng người có trí huệ thì hiểu rõ phiên bản thân chẳng thể khiến cho được những gì. Người lanh lợi thường tìm kiếm, hiểu cơ hội, nỗ lực để làm được nó; nhưng người có trí huệ thì hiểu rõ lúc nào cần buông tay. Vậy nên, người mưu trí là người nhân thức chớp thời cơ, người có trí huệ là người biết xả bỏ. Đôi lúc người mưu trí thái quá sẽ trở nên khôn ngoan, họ có thể tìm cách thức khước từ công việc, nhưng người trí huệ lại không màng ích lợi tư nhân, việc gì cần thì họ sẽ cố gắng khiến cho việc. Người mưu trí là có thể hiển thị phần đông kĩ năng của bản thân cho người khác biết, nhưng người trí huệ lại là người nhân thức nhìn nhận vẻ đẹp của người khác. Người thông minh thường xem xét đến từng tiểu tiết; người trí huệ thường coi trọng cả chỉnh thể. Người lanh lợi trong tâm rộng rãi phiền não, không dễ dàng được an giấc, vì người thông minh thường hay mẫn cảm với người khác, mà người trí huệ thường không có phiền não, có thể buông bỏ được phổ thông thứ, đối với họ tâm tư rất điềm nhiên. Người mưu trí thường muốn thay đổi người khác, muốn  người khác phải thuận theo ý của bản thân, nhưng người trí huệ lại thường thuận theo thiên nhiên. Cho nên các mối quan hệ của người lanh lợi thường tinh vi, mặt khác người trí huệ thường có các mối quan hệ kết hợp. Người mưu trí đa số là do trời sinh, nhưng người trí huệ là người luôn tự đoàn luyện, tu dưỡng bản thân chính mình. Người mưu trí có thể tích lũy phổ thông tri thức nhưng người trí huệ thường dạy người học văn hóa. Quay quay về mà xét, người có đa dạng tri thức thì càng mưu trí, nhưng người có nhiều văn hóa càng biểu hiện là người có trí huệ. Người thông minh thường dựa vào tai, mắt, hay gọi là “tai thính mắt tinh”, nhưng người trí huệ thường dựa vào tâm hồn, trí huệ khởi hành từ tâm. Các khoa học gia thường dạy loài người phải nhân thức lanh lợi, còn triết học gia dạy người ta trí huệ. Người mưu trí có thể có nhiều tài sản và quyền lực, người trí huệ lại giàu thú vui. Vì người mưu trí thường có phổ biến kĩ năng hơn, nhưng trên thực thế, kỹ năng chính là do cơ duyên phân thành, cũng có thể là đức tích từ phổ biến thế hệ trước, nó chuyển hóa thành tài phú và quyền lực. Nhưng của nả, quyền lực cùng sự sung sướng không như nhau, phấn kích tới trong khoảng chính tâm thái của chúng ta. Bởi vậy, cầu tài, người lanh lợi có đủ; cầu thoát khỏi phiền não, ko phải là người trí huệ thì không thể. Trịnh Bản Kiều nói “Lanh lợi đã khó, đại dương đồ còn khó hơn”. Kỳ thực, “hồ đồ” mà ông nói là “biển đồ” của người trí huệ. Cho nên, “khó được biển đồ” cũng có nghĩa là “khó đắc được trí huệ”. Lanh lợi và trí huệ, bạn muốn trở thành ai? [Chú thích: Trịnh Bản Kiều tên là Trịnh Tiếp, tự là Khắc Nhu. Bản Kiều là danh xưng của ông. Ông quê ở Giang Tô, Hưng Hóa, làm tiến sỹ dưới thời vua Càn Long đời nhà Thanh. Ông trợ thời trú ở Dương Châu, được mệnh danh là “Tam tuyệt”: thơ, họa, và thư pháp nhiều người biết đến một đời.] Minh Minh Tham khảo:
Xem thêm: tintuc